Interview Paul van de Lande – Gemeente Rotterdam

Voordat ik überhaupt een vraag kan stellen heeft Paul mij al heel veel verteld, zo enthousiast is hij over het onderwerp.
Hij houdt zich binnen de Gemeente Rotterdam als beleidsmedewerker Milieu bezig met het groener maken van de werktuigen. Het is begonnen met de problemen rondom de luchtkwaliteit, waardoor mobiele werktuigen snel schoner moeten. Daar is het onderwerp klimaat aan toegevoegd. Paul ziet de stikstofproblematiek ook als een pluspunt voor de verduurzaming van de GWW sector. Hierdoor is er een sense of urgency gekomen bij de bouwsector. En dan is er het SEB-akkoord (Schoon en Emissieloos Bouwen): een overheidsprogramma waarvan het convenant op 30 oktober a.s. getekend wordt. Rotterdam wil hierin een koploperrol vervullen, samen met de andere grote gemeenten.

De opgave voor zero-emissie gaat volgens Paul niet alleen over de inkoopkant, maar ook over werktuigen die worden ingezet bij vergunningplichtige woning- en utiliteitsbouw én bij alle overige werkzaamheden waarvoor werktuigen worden ingezet (glazenwassers, hoveniers, schilders). Hiervoor is nog geen beleid ontwikkeld. Belangrijk aandachtspunt is in alle gevallen de laadinfrastructuur. Voor dit laatste trekt de gemeente Rotterdam ook samen op met de netwerkbeheerder.

“We moeten de markt er tijdig bij betrekken.”
Voor het behalen van de zero-emissie doelen is het belangrijk om de markt mee te nemen in alle ontwikkelingen en de dialoog met hen aan te gaan. Paul constateert dat marktpartijen graag meewillen met dit onderwerp en dat er behoefte is aan duidelijke afspraken. Er mag geen ruimte zijn voor oneerlijke concurrentie.

Een goed beleid is het halve werk
Paul stelt: “we moeten veel harder gaan dan we nu doen. Als gemeente hebben we akkoorden en ambities ondertekend, deze moeten ook waargemaakt worden.”
De transitie kan pijn doen, waarschuwt Paul. Projecten worden wellicht duurder of er treedt vertraging op. We moeten soms ook op een andere manier naar de planning en uitvoering van projecten gaan kijken, om zero-emissie werken mogelijk te maken.

Een transitie naar zero-emissie gaat niet vanzelf. Het helpt zeker ook om bedrijven te gaan verplichten of zodanig te stimuleren dat zij echt geprikkeld worden.

Strengere regels zijn nodig, het liefst vanuit Brussel. Waar mogelijk zouden oude machines met vuile uitstoot over de hele breedte verboden moeten worden, maar dat kunnen we in Nederland niet zelfstandig beslissen. En het moet snel, in 2030 moet 90% zero-emissie zijn! We kunnen niet afgaan op de langzaamste bedrijven en met polderen alleen komen we er dan ook niet.

Hand in hand met verandering
Paul voorziet dat we ook niet altijd kunnen blijven doen wat we nu doen. Een zware kraan kan met een dieselmotor nu met gemak 8 uur aan één stuk draaien. Dat is met een elektrische machine veel lastiger. Dit bleek onlangs nog uit een pilot in Rozenburg waar rioolvervanging met zoveel mogelijk zero-emissie materieel is uitgevoerd. Hier kon de zwaarste elektrische machine maximaal 5 uur draaien op één batterijlading. We moeten dus anders gaan werken en kijken naar planning. Er is meer flexibiliteit nodig, processen moeten aangepast worden, o.a. meer modulair bouwen. De transitie vereist een andere manier van werken met elkaar.

OK, nu je zo enthousiast verteld hebt over zero-emissie, vertel eens iets over jezelf (wie ben je, waar werk je)!
Paul van de Lande heeft een logistieke achtergrond. Sinds 2006 heeft hij samen met een compagnon een eigen adviesbureau. Momenteel werkt hij een aantal dagen per week als beleidsmedewerker milieu bij de gemeente Rotterdam en verder onder andere bij TNO. De laatste 5 jaar is de specialisatie in de bouw ontstaan.

Wat vind jij het leukste aan werken in de GWW sector?
De sector omarmt de zero-emissie transitie, men wil echt wel vooruit merk ik. Een goed voorbeeld is de elektrische hub die in Schiedam gebouwd wordt door Ros Groep. Er zijn een aantal bedrijven in onze regio die zelfstandig bezig zijn met zero-emissie. Dit zijn verassend vaak ook kleinere bedrijven. Paul noemt hen “de witte raven”! Er is veel geloof en enthousiasme vanuit de ondernemers. Zij willen best wel voorop lopen en de boot niet missen.

Wat is momenteel de grootste belemmering voor vooruitgang volgens jou, specifiek voor zero-emissie?
Daar is Paul heel duidelijk in: het meekrijgen van de eigen organisatie. De neuzen moeten allemaal dezelfde kant op, dat is nu nog niet het geval. Hier is ook wel politieke druk voor nodig. Men is soms bang dat het meer gaat kosten. Groeipijn noemt hij dat heel mooi. En wellicht terecht, soms is een project nog wel duurder als het elektrisch gebouwd wordt, nu soms nog wel tot 10 %, de verwachting is dat deze meerkosten wel snel zullen afnemen.  . De politieke wil van bovenaf is hierbij heel belangrijk en sommige gemeenten lopen harder dan andere.

Wat is jouw grootste take-out van de sessie zero-emissie in De Fruitvis in Rotterdam?
Laadinfra werd uitgelicht als eerste speerpunt tijdens deze sessie. Ik vond het heel goed dat er een constructieve discussie was hierover, ook met de netwerkbeheerder. Er zijn verschillende mogelijkheden en er is op de meeste plaatsen voldoende capaciteit voor elektrisch laden binnen Rotterdam. We zijn gelukkig geen doodlopende weg in geslagen.
En de positieve houding van de sector. Ze willen veranderen!

Welke boodschap wil jij de GWW sector meegeven?
Blijf niet op je handen zitten! Steek letterlijk de handen uit de mouwen. Zoek elkaar op, zeker als het gaat om laadvoorzieningen en batterijen. Samenwerkingen tussen bouwbedrijven is ook belangrijk. Probeer minder concurrent te zijn. Ga samen investeren in materieel, laadvoorzieningen, koop gezamenlijk in, werk samen met de huursector. Doorbreek de patstelling, kijk niet naar elkaar maar sla de handen ineen.